सुण्डा जलसन्धि
सुन्दा जलसन्धि (भाषा इन्दोनेसिया: सेलात सुण्डा) इन्डोनेशियाली टापू जाभा व सुमात्रातेगु दथुइगु छगू जलसन्धि ख। थ्व लखं जाभा सागर व हिन्द महासागरयात स्वाइ। थ्व जलसन्धिया नां भाषा इन्डोनेसियाया खँग्वः पासुन्दान, पश्चिम जाभा नं वःगु ख। [१]
भूगोल
[सम्पादन]थ्व जलसन्धि करीब उत्तर-पूर्व/दक्षिण-पश्चिम दिशाय् अवस्थित दु। थ्व जलसन्धिया दक्ले म्हो ब्या, २४ किमि (१५ माइल), उत्तर-पूर्वी सिथय् सुमात्राया केप तुआ व जाभाया केम पुजतया दथुइ दु। थ्व जलसन्धिया पश्चिमी लागाय् थ्व सिक्क तज्जा धाःसा पूर्वी लागाय् थुकिया जाः म्हो दु। पूर्वी लागाय् थुकिया जा २० मि (६५ फिट) जक्क दु। म्हो जाः जुगुलिं पूर्वी लागाय् जहाज संके थाकु। थ्व नापं पूर्वी क्षेत्रय् स्याण्डब्याङ्क, बल्लागु टाइडल बहा व मनुनं देकातःगु संरचना दसु-ओइल रिग आदिं जाभाया पूर्वी तटय् न्याभिगेसन थाकुइगा ब्युगु दु। थ्व थाय् शताब्दीयौं निसें महत्त्वपूर्ण जहाजी मार्गया कथं स्थापित दु। डच इस्ट इण्डिया कम्पनीया इले थ्व थाय्यात इण्डोनेसियाया स्पाइस आइल्याण्डया मूलुखाया कथं छ्यलातगु इतिहास दु। थ्व जलसन्धिया म्हो जाः, म्हो ब्या व स्पष्ट चार्टिङया अभावं याना थ्व थासय् अप्व आधुनिक ल जहाज मथ्यं। आपाल आधुनिक जहाजं मलाक्का जलसन्धि छ्यलाहगु दु। [२]
थ्व जलसन्धिइ यक्व चीधंगु टापू दसु-साङ्गिआङ (थ्वार्ट-द-वे), सेबेसी, सेबुकु, पनैतान (Prince's), क्राकातोआ टापूमण्डल: लाङ टापू (पञ्जङ वा रकारा केसिल), भेर्लातेन (सेर्तुङ), क्राकातोआ, व अनक प्राकातोआ। थ्व जलसन्धिया टापू व नापंया जाभा व सुमत्राया टापूतेत क्राकातोआया १८८३या विष्कोटनं तहसनहस यात। थ्व विष्फोटनं वगु प्रचण्ड प्युमिस फल व ज्वालामुखी क्वबाना वःगु तधंगु सुनामीं याना दक्ले अप्व तहस-नहस जुल। थ्व विष्फोटणं थ्व जलसन्धिया टोपोग्राफी हिलाबिल। थुकिलिं याना थ्यंमथ्यं १८-२१ किमि३ इग्निम्ब्राइट ज्वालामुखी नापंया १.१ मिलियन किमि२ क्षेत्रफलय् फैलेजुल। थ्व विष्फोटन धुंका छुं क्षेत्र आःतक्क नं पुनर्निर्वास मजुनि (दसु जाभाया तटीय क्षेत्र आ उजुङ कुलोन राष्ट्रिय पार्कया अन्तर्गतय् ला), अथेजुसां तटीय कोष्टलाइनय् धाःसा घना बस्ती दु।
इतिहास
[सम्पादन]मार्च १, १९४२य् सुण्डाया ब्याटल, ब्याटल अफ जाभा सीया छगू अंश, जूवन। थ्व ल्वापु अलाइड क्रुजियर HMAS पर्थ (डि२९) व युएसएस हाउस्टन (सिए-३०) नं बान्ताम नगर नापं रियर एड्मिरल केन्जाबुरो हारां नेतृत्त्व यानादिगु एअरक्रफ्ट क्यारियर, स्वंगुं क्रुइजर व १०गु डिस्ट्रयर दुगु जापानी एम्फिबियस ल्याण्डिङ्ग फोर्स खंबिले जुगु ख। निगु हे अलाइड क्रुजियरयात जापानीतेसं लखे क्वबानाबिल तर छगू जापानी माइनस्विपर व ट्रान्सपोर्ट भेसल फ्रेण्ड्ली फायरय् लखे क्वबानावन। [२]
१९६०इ सुण्डा जलसन्धिइ छगू तां देकिगु प्रस्ताव वल व १९९०इ अप्व सल्लाह वल। अक्टोबर २००७य् सुण्डा जलसन्धि तांया प्रस्ताव हानं वल व थ्व तां देकिगु व देका सिधैगु तिथि प्रकाशित जुल। उलार, सान्गिआन व प्रजुरित टापू छ्यला, ल जहाज येंके छिंकः समुद्र सतह स्वया 70 metres (230 ft) जाःय् थ्व तां देकेत्यंगु दु। [३]
लिधँसा
[सम्पादन]- ↑ "Sunda Islands". Concise Dictionary of World Place-Names. John Everett-Heath. Oxford University Press 2005. Oxford Reference Online. Oxford University Press.
- ↑ २.० २.१ Donald B. Freeman, The Straits of Malacca: Gateway Or Gauntlet?. McGill-Queen's Press, 2006.
- ↑ Bridge plan to link Java and Sumatra - World - theage.com.au
स्वयादिसँ
[सम्पादन]